Kunna hagfræðiprófessorar að reikna?

Viðtal var tekið við prófessorinn Friðrik Má Baldursson á RUV í dag.

Þar segir m.a.: Í dag nemur gjaldeyrisforði Íslendinga um 400 milljörðum króna sem eru að mestu lán frá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum og lán frá Norðurlöndunum.

Nei Nei Nei.....

Seðlabankinn segir (nýjar upplýsingar en ég hringdi í hann í dag) að gjaldeyrisvaraforðinn sé 432 milljarðar en skuldir við AGS 110 milljarðar og skuldir við Norðurlöndin engar. Enda kemur fram á annarri frétt á RUV að gjaldeyrisvaraforðinn sé með betra móti.

Kaupþing kostaði prófessorstöðu Friðriks Má við Háskóla Íslands en Friðrik Már er meðhöfundur á skýrslu Porters en þeir fullyrtu að bankarnir væru í fínu lagi rétt fyrir bankahrun.

Ég bendi á það í pistlinum hér fyrir neðan að Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn virðist ekki kunna að reikna en það virðist eiga við um fleiri.

Seðlabankastjóri sem situr við endann á borðinnu á myndinni með fréttinni hannaði peningamálastefnu seðlabankans í seðlabankastjóratíð Finns Ingólfssonar en sú stefna er ein af forsendum hrunsins.

Tveir vildu lækka vexti

AGS nýtur EKKI trausts og sýnir viðstöðulaust vitlausa útreikninga

Center for Economic Policy Research gagnrýnir Alþjóða gjaldeyrissjóðinn harðlega en þar segir m.a.

Spár Alþjóðagjaldeyrissjóðsins um verga landsframleiðslu í Argentínu síðan árið 1999 og Venezuela síðan 2003 fela í sér munstur mikilla mistaka sem gefa ástæðu til þess að spyrja alvarlegra spurnina um hlutleysi í mati sjóðsins. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn ofmat verga landsframleiðslu í Argentínu fyrir árin 2000, 2001 og 2002 um 2.3, 8.1 og 13.5 prósent fyrir viðkomandi ár.

Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn þrífst helst á áróðri en ekki kenningum sem standast nánari skoðun. Helstu áróðursfrasarnir eru:

Að nærvera AGS skapi traust.Þetta stenst engan veginn því Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn er alræmdur fyrir slæm meðöl sín og litið á þjóðir sem lent hafa í klóm þeirra í alvarlegri hættu og valdalausar. Það eru helst hrægammar úr fjármálakerfinu sem elta AGS og hirða úr rústum samfélaga það sem verðmætt er sem treysta AGS til þess að þjóna sínum hagsmunum.

Að gríðarstór gjaldeyrisvaraforði sem tekinn er að láni styrki gjaldmiðil. Það hafa aldrei verið færð rök sem styðja í raun þessa kenningu enda undarlegt að gríðarlegar skuldir í gjaldmiðils efli hann.

Að blóðugur niðurskurður í velferðakerfi til þess að styrkja fjármálakerfi efli efnahag þjóðarbúsins. Reynslan annarsstaðar sýnir að þetta stenst ekki, t.d. í Argentínu og Venezuela.

 

Var háskólinn gerður að uppeldisstöð fyrir bankanna?

Gömul frétt á Vísi.is

Viðskipta- og hagfræðideild Háskóla Íslands hefur ákveðið að dr. Friðrik Már Baldursson, gegni stöðu prófessors með fulltingi Kaupþings. Þetta er í samræmi við samning sem HÍ og Kaupþing gerðu undir lok síðasta árs um ótímabundna kostun á stöðu prófessors í viðskipta- og hagfræðideild Háskóla Íslands.

Í tilkynningu segir að í samningnum felist meðal annars að heiti Kaupþings verði tengt við ákveðna stöðu prófessors eða dósents í fjármálum, fjármálahagfræði eða hagfræði. Slíkt fyrirkomulag er mjög algengt hjá háskólum í Bandaríkjunum og víðar. Það er hins vegar nýmæli á hér.

Friðrik Már var meðhöfundur greinar Richard Portes í Financial Times í fyrrasumar, þar sem lítið var gert úr viðvörunum Roberts Wade prófessors í stjórnmálahagfræði við London School of Economics um stöðu íslenskra efnahagsmála.

Og nú stígur Friðrik Már fram og telur sig til þess bæran að setja fram kenningar um stefnu Íslendinga í skuldasöfnun og gjaldeyrismálum. Er ekki rétti tíminn núna fyrir leigupenna bankanna að hafa hægt um sig?

176 milljarða halli

Æi Össur þessi málflutningur gengur ekki upp

Össur er einn af þeim stjórnmálamönnum sem var í miklu vinfengi við útrásarvíkinganna ásamt forsetanum. Nú virðist Össur dreyma um "endurreisn". Hann sér lausnir í forsendum sem settu þjóðarbúið á hausinn.

Össur vill meiri skuldasöfnun og þær leiðir sem AGS býður upp á en það eru ekki leiðir sem verja þjóðina heldur þvert á móti.

Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn leggur mikið upp úr "stöðugleika". Leiðirnar að "stöðugleika" alþjóðagjaldeyrissjóðsins ýta mjög stórum hluta þjóðarinnar niður á fátækrastig. Ýmsir eru þó ekki í þessum hóp sem er í hættu núna vegna veru Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hér. Meðal þeirra, geri ég ráð fyrir, sem ekki eiga á hættu að lenda í fátækragildru eru Össur, Jóhanna og Steingrímur.

Þeir sem vilja berjast gegn ofríki Alþjóðagjaldeyrissjóðsins eru þeir sem skilja að gott samfélag getur ekki verið byggt á því að færa stóran hluta þjóðarinnar niður á stig örbyrgðar. það skapar ekki einungis vandamál fyrir þá sem lenda í fátæktargildrunni heldur einnig fyrir alla þjóðina vegna þess að ýmis félagsleg vandamál skapast og hættur sem Íslendingar eiga ekki að venjast.

Össur: Efnahagsbati í uppnámi vegna AGS

Talnaólæsi og skortur á dómgreind tefur uppbyggingu Nýja Íslands

Notkun á orðinu endurreisn í sambandi við uppbyggingu eftir hrun er kannski skýrt dæmi um grunna hugsun um hvernig við tökumst á við verkefni hrunsins. Endurreisn þýðir jú að reisa eitthvað við sem hefur fallið. Það getur þó ekki verið verkefnið heldur þarf að endurskoða allt skipulag og byggja upp á nýjum forsendum.

Margt af því sem miður fór fyrstu mánuðina eftir hrun má rekja til þess að menn skildu ekki hvað þeir voru að gera og áttuðu sig ekki á samhengi fjárhæða og fámenni landsins. Auk þessa hefur það loðað við að þeir sem áttu aðild að atburðarrásinni sem leiddi til hrunsins hafa tekið ákvarðanir sem bera keim af því að reynt er að sópa spillingunni undir mottuna.

Því miður ráða kenningar sem eiga sér enga innistæðu í röklegu samhengi ríkan þátt í ákvörðunum og stefnu núverandi ríkisstjórnar. Þetta verður helst rakið til þess að menn eiga í miklum erfiðleikum með að losa sig við hugsunarhátt og forsendur sem leiddu til hrunsins. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn ásamt ASÍ og SA eru valdamestu aðilarnir í samfélaginu í dag og ræðst vanhæfni ríkisstjórnarinnar að hluta til af því að hún fylgir þessum aðilum að málum. Samþykkir hugmyndir þeirra gagnrýnislaust.

Við skoðun fjárlagafrumvarpsins kemur í ljós ýmislegt sem telja verður undarlegt í ljósi aðstæðna. Þetta skýrist af því geri ég ráð fyrir að stjórnvöld eru að verja valdamúranna. Verja þau tæki sem hafa stutt einstaklinga á ferð sinni upp valdastigann. Stjórnarráðið, alþingi, framlög til stjórnmálaflokka og utanríkisþjónustan er nánast látin ósnert í niðurskurðinum.

Menntakerfið er nánast látið ósnert en lítið hefur borið á umræðu um endurskipulagningu menntakerfisins í samræmi við breytta þörf sem fólki ætti að vera ljós ef það hefur framtíðarsýn og skynbragð á ástandinu.

Góðu fréttirnar í frumvarpinu er hugmyndin um auðlinda og umhverfisskatt sem margir bregðast illa við en er þó frumforsenda þess að samfélagið fari að dafna á ný.

Menn tala digurbarkalega um þörfina fyrir aðkomu erlenda fjárfesta en það er mantra hrunhugsunar. Erlendir fjárfestar hafa fram að þessu aðallega komið hingað til þess að fá sér frían málsverð. Skilja lítið annað eftir en mengun og skuldir handa þjóðinni. Staða Landsvirkjunar ber þessu vitni en skuldir stofnunarinnar hafa vaxið úr 25 milljörðum árið 2000 í 515 milljarða árið 2008.

Sú hugmynd virðist hafa tekið sér bólfestu meðal erlendra fjárfesta að á Íslandi sé hægt að fá hlutina ókeypis og græða mikið enda hafa hrægammarnir sést víða á ferð eftir bankahrunið og meðal annars tekist að hirða upp HS orku með stuðningi yfirvalda.

Það er tímabært að senda erlendum fjárfestum þau skilaboð að Íslendingar láti stjórnast af fleiru en talnaólæsi og dómgreindarskorti. Auk þess sem auðlinda- og umhverfisskattur felur í sér að tekið er eðlilegt gjald af þeim sem nýta auðlindirnar sendir það líka skilaboð til umheimsins sem fælir hrægammanna frá. Það getur ekki verið að við höfum áhuga á því að fá hingað gesti sem éta okkur út á gaddinn.

Skilgetið afkvæmi hrunsins

Hætta að skaffa klósettpappír í kreppunni

Ég skrifaði um það í vetur að Ungverjar eru vanir fátækt. Á sjúkrahúsum í Ungverjalandi hafa sjúklingar t.d. þurft að hafa með sér klósettpappír og hnífapör við innlögn.

Nú er svo komið fyrir ESB þjóðinni og Evruhafanum Írlandi að nemendur þurfa að taka með sér klósettpappír í skólann.

Nú er spurning hvernær Ísland kemst á klósettpappírssparnaðarstigið.

Ég spái því að það verði áður en þingmenn fara að skera niður framlög til flokkanna.

Ekki hlutverk AGS að hjálpa Íslandi

Nei hlutverk AGS er eins og segir í "the stand by aggrement" að "restore confidence and stabilize the economy", þ.e. að endurvekja traust og koma á stöðugleika í efnahagskerfinu.

Þessi markið hafa ekki bein tengsl við velsæld almennra borgara og miklar efasemdir um jákvæð áhrif þessara markmiða á velmegun almennings. Því er haldið fram af öðrum en málssvörum AGS að leiðirnar að markmiðum sjóðsins dragi úr velferð almennings og dragi stóran hluta millistéttar niður á fátækrastig.

Kenningar AGS eru mjög umdeildar og þá sérstaklega sú kenning að risalán sem lögð eru inn á erlenda bankareikninga auki traust á krónunni.

Ég var að lesa grein á síðu Center for Economic policy research(bls 43-44) en þar segir að kostnaður við endurreisn bankanna sé 83% af vergri landsframleiðslu en það eru tæpir 1.000 milljarðar. Tölunni 385 milljarðar er fleygt hér í fjölmiðlum. Þessi grein CEPR er nýleg eða frá því nú í október.

Ég velti því fyrir mér hvort að hagfræðin sé búin að fjárfesta svo miklu í hagfræðimódelum og spálíkönum að hún geti ekki hafnað þeim þrátt fyrir að það sé löngu sýnt að þau séu vita gagnlaus. Stangast svolítið á við eitt hugtak hagfræðinnar sem er "sokkinn kostnaður".

Framtíð Íslands

Undirskriftarlisti er á http://framtidislands.is/ fyrir þá sem vilja að þjóðin fái stjórnlagaþing á sitt forræði.

Stjórnvöld hafa með hegðun sinni unnið gengdarlaust að sérhagsmunum fámenns hóps og fært sífellt fleir landsmenn í fátæktargildru.

Þjóðin þarf að setja stjórnmálamönnum skilmála sem þeir eiga að starfa eftir og tryggja að þeir vinni ekki gegn hagsmunum almennings.

Léttari skattbyrði á tekjulága

Lán frá Noregi raunhæfur möguleiki

Mér hefur fundist umfjöllunin um lánsvilja Norðmanna mjög furðuleg svo ég ákvað að kanna málið sjálf (vera opin) í stað þess að trúa því sem fjölmiðlar hér matreiða.

Ég hlustaði á Per Olaf Lunteigen fullyrða það að vilji Norðmanna fyrir lánveitingu væri fyrir hendi en síðan hlustaði ég á viðbrögð Steingríms sem talaði eins og töffari þegar hann var spurður að því hvort Norðmenn vildu lána utanvið skilyrði Alþjóðagjaldeyrissjóðsins.

Ja sagði Steingrímur hinn norski kollegi minn (fjármálaráðherran Halvorsen) er nú upptekin við að mynda ríkisstjórn en ég get nú haft samband við hana ...og Jóhanna við Stoltenberg.

Furðulegt svar. Jóhönnu Sigurðardóttir fannst í vor að það væri nauðsynlegt að senda inn formlega umsókn um ESB til þess að kanna hvað væri í boði...en hvers vegna þarf ekki að senda inn formlega beiðni um lán til Norðmanna til þess að kanna hvað er í boði. Síðan heyrði ég umfjöllun í ríkisútvarpinu í gær þar sem dregið var úr trúverðugleika Lundteigen.

Þess vegna skrifaði ég norska blaðamanninum til þess að kanna þetta mál betur og fá skýrari svör.

Norski blaðamaðurinn kannaðist við málið og gaf mér eftirfarandi svör:

Lundteigen is due to my opinion a very solid politician, but he i straight forward and sometimes controversial.

In this matter, he has his party behind him. The Centre party is in the coalition government with SV (sister party of VG) and Arbeiderpartiet (socialdemocrats).

And the thing is that the two other parties don't support Centre party's wish to give this loan. Lundteigen stresses, however, that this is an issue that his party can promise support - but the initiative must come from the Icelandic government. It is up to them to tell Norway that they would like to ask for a loan.

Such question, as far as I know, has not been raised. It seems that the Icelandic government (minus Ögmundur) is more interested in the IMF/Icesave-track - of reasons I don't understand.

The statement that Kristin Halvorsen (SV) has been busy to form a government, is a cover up for the reality, that she so far has been (and I don't understand why a SV-VG-politician should be) very negative to such a loan

In Norway I think the political approach to a loan to Iceland would be different if Iceland in fact put the question on the table. And the biggest opposition party, the rightwing Fremmskrittspartiet, has already stated in ABC Nyheter that they warmly support a loan to Iceland.

Í ágúst voru norskir stjórnmálamenn farnir að gefa yfirlýsingar í norskum dagblöðum að Norðmenn yrðu að aðstoða Ísland:

- Norge må nå finne en måte å få gitt den avtalte økonomiske støtte til Island, og ikke vente lenger!

Det sier Morten Høglund etter oppslaget i ABC Nyheter tidligere i dag om at Norge bidrar til å forhale utbetalingene av hardt tiltrengte lån til vår kriserammede nabostat.

Hér eru nokkrar greinar í ABC-Nyheter:

http://www.abcnyheter.no/node/96710

http://www.abcnyheter.no/node/93643

http://www.abcnyheter.no/node/93729

http://www.abcnyheter.no/node/93714

http://www.abcnyheter.no/node/93618

Höfum ekkert við AGS að gera

Hvað þýðir "Dirty laundry" fyrir uppbygginguna?

Eða hvað þýðir uppbygging ríkisstjórnarinnar ef því er að fletta?

Atburðarrásin í kjölfar bankahrunsins einkenndist af endalausu klúðri, töf á rannsóknum og menn lugu hvor upp í annan. Þetta liggur fyrir.

Aulaháttur stjórnmálamanna var slíkur að það hlýtur að vekja tortryggni. Það bara getur ekki verið að menn hafi verið svona vanhæfir. Fólk þusti úr á torg og rak arfalélega ríkisstjórn frá völdum. Ný stjórn tók við en ekki tók þó betra við.

Blekkingarnar og leynimakkið hélt áfram. Sama spillta liðið situr í bönkum og jafnvel stjórnsýslu. Þingmenn sem gerst hafa sekir um óeðlileg viðskipti við bankageirann buðu sig aftur fram á þing og svo kjaftar þetta fólk hvað upp í annað eins og það hafi aldrei komi nálægt nokkrum sköpuðum hlut.

Á Íslandi hrundi bankakerfið en auðlindirnar og mannauðurinn hrundu ekki. Hvert er þá vandamálið? Hvað var verið að verja með vanhæfninni.

Í dag er mannauðurinn stórlega vannýttur. Lausn ríkisstjórnarinnar er meiri skuldasöfnun jafnvel þótt sýnt sé að það gangi ekki upp. Þess vegna spyr ég hverjum er verið að bjarga?

Hverjir eiga eignir erlendis sem þeir eru hræddir um að verði hirtar ef stjórnvöld hlýða ekki erlendum kröfuhöfum?

Það er ár frá hruni og fullkomlega eðlilegt að landsmenn fari að fá svör við þessum spurningum?

Krafa um auknar arðgreiðslur